March 4, 2009
-
Những chuyện mà mẹ tôi hay kể
Má tôi không biết đọc nhưng hay kể chuyện. Bà kể đủ thứ chuyện trong đời của bà, chuyện quá khứ, chuyện anh tôi, người con trai hiếu thảo độc nhất của bà, chuyện buôn bán bằng những chuyến đò dài trên sông, chuyện người chồng trước hay say sưa đến độ pha cả cồn làm rượu rồi chết vì ngộ độc, chuyện Chung Vô Diệm, chuyện Tây Du Ký, và chuyện ma. Chuyện nào tôi cũng gạt ngoài tai, chỉ có chuyện ma là tôi thích nghe dù sợ. chuyện nghe kể đã lâu bây giờ tôi không còn nhớ cốt truyện. Một vài chi tiết tôi nhớ nhưng không còn đủ sức làm tôi sợ nữa.
Chuyện ma dùng phương pháp đánh thức cái sợ trong con người để gây chú ý và làm người ta nhớ. Những chuyện ma ở Việt Nam thường ngụ ý những lời khuyên răn đạo đức. Những con ma trong truyện ma ở Việt Nam thường là phụ nữ, chết vì uất ức vì bị bạc đãi, vì bị phụ bạc. Đó là lời khuyên răn nhắm vào người phụ nữ. Theo cái kiểu thấy chưa, đừng có ngu dại yêu thương những thằng xảo trá sở khanh, nó giáng cho một cái bụng bầu, nhục nhã, đau đớn, khổ sở rồi chết mà không siêu thoát được nên thành ma như vậy đó
Nó cũng là một bài học dành cho nam giới. Hy vọng có thể hù các anh chàng sở khanh để các anh cẩn thận. Là nếu lỡ làm người ta có mang thì phải chịu trách nhiệm. Nếu không cô gái ấy tự tử và thành ma và sẽ theo ám ảnh cho đến khi chết mới thôi, nếu không chết thì cũng điên. Chuyện ma nào cũng có bằng ấy chi tiết, người phụ nữ, đứa con, ly đất, chén đất, rượu giả, bụi tre kẽo kẹt, hay cây đa đầu làng.
Chuyện ma của má tôi kể cũng quanh quẩn chung quanh những đề tài như thế. Cô gái chửa hoang, thai nhi sinh ra chết cho vào một cái hũ nhỏ, thành ma, thỉnh thoảng chui ra khỏi cái hũ nhỏ đi nhát người. Người bị nhát thì không thể kể được cái gì làm cho người ta trở nên dở sống dở chết, da dẻ vàng vọt, lảm nhảm như người mất hồn, nửa tỉnh nửa điên. Con ma vì là trẻ con nên sợ chó sợ ngỗng, thích làm bạn với trẻ chăn trâu, sợ sét đánh. Tìm ra cái hũ chứa thai nhi, dán lá bùa, đem vào chùa cho tu là hết ma.
Vào thời ấy chiến tranh chưa đến cao độ nên chỉ có chừng ấy chi tiết về chuyện ma. Sau này tôi được bạn bè và họ hàng kể cho nghe những con ma chết vì chiến tranh nghe cũng khá thú vị. Tôi vẫn còn nhớ vài câu chuyện mới nghe gần đây trong một buổi họp mặt gia đình. Trong đó có một cô gái trẻ thất tình treo cổ trên cây. Người ta vẫn thấy cô xuất hiện lảng vảng trong khu nhà đó nhất là sau khi mọi người chạy giặc ra thành phố làng xóm trở nên tiêu điều vắng vẻ.
Oops, tôi phải đi làm, bao giờ rảnh sẽ viết tiếp.